De rapportage geeft een beeld van de stand van zaken van cao-afspraken op het gebied van contractloonontwikkeling, de onderkant van het loongebouw, doorgroei in loonschalen, afstand tot de arbeidsmarkt, normale arbeidsduur, bovenwettelijke aanvullingen bij ziekte, arbeidsongeschiktheid en werkloosheid, flexibele beloning, flexibele arbeidsrelaties, de financiële positie van cao-fondsen en duurzame inzetbaarheid. Het onderzoek is gebaseerd op een steekproef van 100 cao’s. Onder deze cao’s vallen circa 5 miljoen werknemers (85 procent van alle werknemers onder een cao).

Contractloonmutatie
Op basis van de beschikbare loongegevens bedraagt de gemiddelde contractloonmutatie in 2014 1,1 procent op niveaubasis. Dat is 0,4%-punt lager dan in 2013. De contractloonmutatie loopt uiteen van gemiddeld 0,8 procent in de zorgsector, 1,1 procent in de marktsector tot 1,4%-punt in de overheidsector.
De inflatie bedraagt in 2014 1 procent (CBS). Het beeld is dan ook dat de gemiddelde contractloonstijging rond het inflatieniveau ligt. In 2013 en 2012 lag deze nog onder inflatieniveau.

Normale arbeidsduur
De normale arbeidsduur loopt in cao’s uiteen van 36 tot 40 uur per week. Gemiddeld bedraagt deze 37,2 uur per week. Voor bijna de helft van de werknemers onder de onderzochte cao’s ligt de normale arbeidsduur tussen 36 en 37 uur.

Bovenwettelijke aanvullingen bij ziekte
Voor 39 procent van de werknemers onder de onderzochte cao’s is de loondoorbetaling bij ziekte in totaal over de eerste twee ziektejaren kleiner of gelijk aan 170 procent.
Voor 38 procent van de werknemers kan de loondoorbetaling bij ziekte hoger uitkomen dan 170 procent als de werknemer zich voldoende inspant voor of meewerkt aan re-integratie. Voor 23 procent van de werknemers is de loondoorbetaling bij ziekte over de eerste twee ziektejaren zonder meer hoger dan 170 procent.
In 18 van de 24 cao’s waarin de loondoorbetaling bij ziekte zonder meer hoger is dan 170 procent, is in het eerste ziektejaar de loondoorbetaling minder dan 100 procent. Meestal wordt de eerste zes maanden nog wel 100 procent doorbetaald; daarna daalt de loondoorbetaling onder 100 procent.

Aanvulling uitkering bij werkloosheid
Cao’s kunnen ook afspraken bevatten over een aanvulling van een uitkering bij werkloosheid. Dat is in 40 cao’s het geval. De hoogte van de aanvulling neemt vaak in de loop der tijd af. In 16 cao’s is de duur van de aanvulling gekoppeld aan de duur van de WW-uitkering. In 13 cao’s kan de aanvulling vanaf een bepaalde leeftijd doorlopen tot aan de pensioengerechtigde leeftijd.

Flexibele beloning
In 72 cao’s (van toepassing op 65 procent van de werknemers) komen afspraken over flexibele beloning voor. De afspraken betreffen vooral eenmalige en structurele uitkeringen: deze komen in 64 van de 72 cao’s voor. Afspraken over resultaatafhankelijke uitkeringen komen in 26 van de 72 cao’s voor.
In ondernemings-cao’s komen afspraken over flexibele beloning vaker voor dan in bedrijfstak-cao’s: 87 procent van de ondernemings-cao’s kent één of meer afspraken over flexibele beloning tegen 65 procent van de bedrijfstak-cao’s.

Jaarlijkse salarisaanpassing
In 41 cao’s (van toepassing op 49 procent van de werknemers) vindt de jaarlijkse salarisaanpassing plaats op basis van automatische periodieken, hoewel hier ook flexibiliteit wordt geboden. In 28 cao’s (van toepassing op 9 procent van de werknemers) vindt salarisaanpassing plaats op basis van een beoordeling van het functioneren van de werknemer. In 22 cao’s (van toepassing op 30 procent van de werknemers) kan de werkgever kiezen om de salarisaanpassing te baseren op automatische periodieken of op basis van beoordeling.

Afwijking ketenbepaling
Afwijking van de ketenbepaling blijkt in 57 cao’s voor te komen. In 23 cao’s gelden de afwijkingen voor alle werknemers met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd die onder die cao’s vallen; in 41 cao’s gelden de afwijkingen voor bepaalde groepen werknemers (bijvoorbeeld leerlingen en 65+-ers). In 14 cao’s is de ketenbepaling voor specifieke groepen werknemers buiten werking gesteld. Afspraken over aanpassing van de periode waarbinnen de laatste arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd geacht wordt te zijn aangegaan als een overeenkomst voor onbepaalde tijd, komen het meeste voor. Dit is het geval in 32 cao’s; in de meeste gevallen is de periode van 3 jaar ingekort tot 2 jaar. Aanpassing van de ketenbepaling in cao’s komt het meest voor in de sectoren landbouw en visserij, bouw en overige dienstverlening.

Scholing en mobiliteit
Vrijwel alle cao’s bevatten één of meer afspraken over scholing. Ook hier gaat het vooral om individueel gerichte afspraken. De meeste afspraken zijn in dit kader gemaakt over (verlof voor) functiegerichte scholing en examenverlof.
Over mobiliteit bevatten 47 cao’s afspraken.

Afspraken oudere werknemers
Bij de afspraken die specifiek gericht zijn op oudere werknemers is gekeken naar vier aspecten: extra verlof, arbeidsduurverkorting, demotie, en vrijstelling van diensten. Over vrijstelling van diensten en extra verlof zijn de meeste afspraken gemaakt (respectievelijk in 68 en 63 cao’s). Bij vrijstelling van diensten gaat het vooral om vrijstelling van overwerk en onregelmatige diensten.

Klik hier voor meer informatie