In de eerste NOW-regeling was het de intentie van het kabinet om ontslag wegens bedrijfseconomische reden tegen te gaan. Daarom moesten werkgevers 150 procent van de tegemoetkoming voor de betreffende werknemer terugbetalen. In de nieuwe regeling blijft de werkgever verplicht om geen bedrijfseconomisch ontslag aan te vragen. Maar de gevolgen van ontslag worden minder. In plaats van 150 procent, hoeft de werkgever nog maar 100 procent terug te betalen. Ook worden werkgevers verplicht om met de vakbonden te overleggen als zij meer dan 20 werknemers willen ontslaan. Doen ze dat niet en ontslaan ze toch 20 of meer werknemers kunnen ze rekenen op een boete van 5 procent van de totale loonsom. Vooral voor grote werkgevers kan die boete daardoor veel hoger uitvallen dan in de eerste NOW-regeling.

Lees ook: Dit verandert er in de nieuwe NOW

Daarnaast komt er een nieuwe verplichting: om- en bijscholing. Werkgevers moeten zich verplicht gaan inspannen om hun werknemers te stimuleren een ontwikkeladvies aan te vragen of scholing te volgen voor behoud van werk.

Wat als de werkgever toch ontslag aanvraagt?

Allereerst blijven de regels voor het aanvragen van ontslag om bedrijfseconomische redenen van kracht. Werknemers kunnen dus niet zo maar worden ontslagen, zeker niet nu werkgevers een beroep kunnen (blijven) doen op de NOW. Besluit de werkgever toch ontslag aan te vragen in juni, juli, augustus of september (het subsidietijdvak) wordt bij de vaststelling van de subsidie (dus na de verstrekking van het voorschot, maar voor het bedrag definitief wordt vastgesteld) een correctie doorgevoerd.

Bij grotere ontslagaanvragen in het kader van de Wet Melding Collectief Ontslag (WMCO, ontslag om bedrijfseconomische redenen voor 20 of meer werknemers)
zal een korting van 5% van de uiteindelijke NOW-subsidie worden opgelegd. Er is maar 1 manier om die korting te voorkomen: een akkoord tussen de werkgever en de
belanghebbende vakbonden (of bij gebreke daarvan een andere vertegenwoordiging van werknemers), of, indien dat niet het geval is, er door deze partijen om mediation is gevraagd bij een bij de Stichting van de Arbeid in te richten commissie.

Uitwerking

Als een werkgever die gebruik maakt van de tweede tranche van de NOW in het subsidietijdvak bedrijfseconomisch ontslag aanvraagt voor één of meerdere werknemers, wordt de subsidie bij de vaststelling voor 100% gecorrigeerd met de hoogte van de loonsom van de werknemers waarvoor ontslag is aangevraagd. Het totale subsidiebedrag, wordt vervolgens verminderd met 5% als de werkgever een melding als bedoeld in de WMCO doet én gedurende het subsidietijdvak voor 20 of meer werknemers per werkgebied van de WMCO ontslag om bedrijfseconomische redenen aanvraagt. De werkgever kan de vermindering met 5% voorkomen door met belanghebbende vakbonden (of bij gebreke daarvan een andere vertegenwoordiging van werknemers) een akkoord te bereiken over de ontslagen waar de WMCO melding
op ziet. Dit is een akkoord, zoals bedoeld in artikel 2 van de ontslagregeling. Dat betekent dat er overeenstemming moet zijn over de noodzaak van het door de
werkgever voorgestelde aantal te vervallen arbeidsplaatsen. De subsidie wordt tevens niet met 5% verminderd, als deze partijen, nadat het niet gelukt is om een
akkoord te bereiken, gezamenlijk mediation aanvragen bij een door de Stichting van de Arbeid in te richten commissie.

4 weken voor akkoord

Aan de werkgever wordt de verplichting opgelegd om ontslagaanvragen niet eerder dan vier weken na de WMCO-melding in te dienen bij UWV. Deze periode kunnen deze partijen gebruiken om tot een akkoord te komen. Deze aanvullende subsidievoorwaarden zullen gelden voor WMCO-meldingen die worden gedaan vanaf 29 mei 2020. Dit is de datum waarop, door middel van deze brief, bekend is gemaakt op welke manier invulling gegeven wordt aan de aanvullende bepaling in de NOW.