Minister Asscher van Sociale Zaken heeft het ambtelijke rapport met varianten voor de kwalificatie van de arbeidsrelatie naar de Tweede Kamer gestuurd.

Wet DBA

Zzp’ers en hun opdrachtgevers hebben nu nog te maken met de wet DBA. Die moest hun vooraf zekerheid moest bieden dat de Belastingdienst hun werkrelatie achteraf niet als een verkapt dienstverband beschouwt. Maar de wet was niet te handhaven en werkte volgens zzp’ers en hun opdrachtgevers averechts. Zelfstandigen klaagden dat ze opdrachten misliepen omdat opdrachtgevers vreesden voor problemen met de fiscus.

Daarop besloot staatssecretaris Wiebes van Financiën de wet in ieder geval tot eind dit jaar niet langer te handhaven, in afwachting van een oplossing. Alleen wie overduidelijk moedwillig over de schreef gaat, moet nog bang zijn voor de fiscus.

De ambtenaren stellen tien oplossingen voor, waarvan een nieuw kabinet er ook een paar kan kiezen. Zo kan het kabinet beter omschrijven wanneer een zzp’er eigenlijk werknemer is en wanneer dat juist zeker niet het geval is.

Internetvragenlijst

Opdrachtgevers zouden ook baat kunnen hebben bij een internetvragenlijst waaruit blijkt of ze hun zzp’er in dienst zouden moeten nemen. Verder kunnen bepaalde groepen werkenden worden aangemerkt als werknemer of juist als zelfstandige. Geen van de voorstellen lost alle problemen op, waarschuwen de ambtenaren.

Aanpassing omschrijving dienstbetrekking in BW

De ambtenaren raden af de omschrijving van een dienstbetrekking in het Burgerlijk Wetboek aan te passen, zoals Wiebes afgelopen najaar opperde. Het is al genoeg de regelgeving die daarvan is afgeleid te veranderen en dat is veel minder ingrijpend.

De onduidelijkheid voor zzp’ers vloeide voort uit de pogingen van het scheidende kabinet om schijnzelfstandigheid tegen te gaan. Minister Asscher van Sociale Zaken wil voorkomen dat werkgevers werknemers inruilen voor volstrekt van hen afhankelijke zzp’ers met veel minder rechten.

Overzicht varianten

Een overzicht van de tien voorgestelde varianten vindt u in dit overzicht.

1 Overgaan tot handhaven (nuloptie)

Hervatten van volledige handhaving per 1 januari 2018.
Een deel van de aanbevelingen van de Commissie Boot wordt overgenomen.

2 Oordeel over status arbeidsrelatie (OSA)

Een instrument vergelijkbaar met de webmodule in het Verenigd Koninkrijk dat opdrachtgevers duidelijkheid en rechtszekerheid geeft over de kwalificatie van hun arbeidsrelaties.

3 Criteria voor mogen gebruiken modelovereenkomst (variant-Boot)

Het hanteren van een beperkte set criteria in de handhaving geeft duidelijkheid over wanneer er in ieder geval wel sprake is van dienstbetrekking.
De criteria betreffen de duur van de overeenkomst, het tarief en de vraag of er sprake is van kernactiviteiten.

4 Rechtsvermoeden voor ontbreken dienstbetrekking

Het hanteren van een beperkte set criteria in de handhaving geeft duidelijkheid over wanneer er in ieder geval geen sprake is van een dienstbetrekking.
De criteria betreffen de duur van de overeenkomst, het tarief en de vraag of er sprake is van kernactiviteiten.

5 Nadere invulling criterium ‘persoonlijk verrichten van arbeid’

In de fiscaliteit en sociale zekerheid wordt wettelijk bepaald dat er ook sprake kan zijn van een dienstbetrekking als er geen verplichting is tot het persoonlijk verrichten van arbeid, maar feitelijk wel (een deel van) de arbeid persoonlijk wordt verricht.

6 Fictieve dienstbetrekking met uitzondering voor ondernemers

Groepen werkenden worden gelijkgesteld met werknemers voor de toepassing van de werknemersverzekeringen.

7 Sectorale eis van arbeidsovereenkomst

Voor groepen van functies in bepaalde sectoren kan bepaald worden dat zij alleen op basis van een arbeidsovereenkomst vervuld kunnen worden.

8 Opt-out van loonheffingen en werknemersverzekeringen

Werkenden die aan bepaalde criteria (duur van de overeenkomst en tarief) voldoen kunnen ervoor kiezen niet onder het regime van de loonheffingen en werknemersverzekeringen te vallen.

9 Ondernemersverklaring

Een ondernemersverklaring kan worden afgegeven aan een selectieve groep opdrachtnemers.
Opdrachtgevers van opdrachtnemers met een ondernemersverklaring worden gevrijwaard van de loonheffing en werknemersverzekeringen.

10 Gelijke beloning opdrachtnemers en werknemers

In de wet bepalen dat de beloning van opdrachtnemers gelijk moet zijn aan die van werknemers.

Rapport varianten kwalificatie arbeidsrelatie