De Personeel & Salaris Masterclassdag vond plaats op 17 april 2018. Welke inzichten hebben wij gekregen op deze dag over de uitwerking van het regeerakkoord, de AVG, opvolger van de Wet DBA en problematiek dienstbetrekking, subsidies in de loonsfeer en het modern fiscaal beloningsbeleid (denk aan de werkkostenregeling, de fiets en de auto van de zaak)?

Drie expertsprekers waren deze dag aan het woord:

Mans Kuipers, zelfstandig gevestigd adviseur arbeidsvoorwaarden.
Dik van Leeuwerden, Portfolio Product Owner Wet- & Regelgeving van ADP Nederland BV.
Peter Hoogstraten, landelijk vaktechnisch coördinator loonheffingen bij de Belastingdienst (spreekt op persoonlijke titel).

1 Actuele ontwikkelingen en regeerakkoord

Mans Kuipers geeft aan dat het een ambitieus regeerakkoord betreft.

Pagina 22-36 regeerakkoord zijn van belang voor u.

Zie ook En nu doorpakken met uitwerking regeerakkoord!

In het Belastingplan 2019 zullen een aantal wijzigingen worden opgenomen. 2020 wordt het jaar van de veranderingen.

Het wordt knopen doorhakken. Het kabinet zal een aantal rigoureuze beslissingen moeten nemen. Denk aan de Wet DBA, pensioen en de loondoorbetalingsverplichting bij ziekte.

En er zijn zorgen over de capaciteit bij de Belastingdienst.

De coalitiemeerderheid is zeer krap. Dus of de wetsvoorstellen ongeschonden de Eerste en Tweede Kamer doorkomen is de vraag.

Onlangs heeft Wouter Koolmees het concept-wetsvoorstel Arbeidsmarkt in Balans gepubliceerd. Werkgevers- en werknemersorganisaties zijn niet tevreden.

Zie ook Wetsvoorstel meer balans tussen flexwerk en vast contract

De levensverwachting gaat omhoog. Dat betekent later AOW en wellicht later met pensioen.

Het huidig pensioenstelsel is onhoudbaar. De doorsneepremie gaat er naar alle waarschijnlijkheid aan.

Deeltijdpensioen wordt het de komende jaren. Financial life planning komt steeds meer voor in het arbeidsvoorwaardenbeleid.

Zie ook Nieuw pensioenstelsel – stand van zaken

2 AVG voor salarisadministrateurs

Dik van Leeuwerden gaat in op de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

De AVG geldt niet alleen voor bedrijven maar ook voor scholen en sportclubs.

Wat de AVG betreft wordt vaak de vergelijking met de werkkostenregeling (WKR) gemaakt. Er wordt geroepen: er gaat heel veel veranderen! Maar dat valt reuze mee als u zich nu al aan de wetgeving houdt (in dit geval: Wet bescherming persoonsgegevens).

Er zijn elf basisprincipes bij de AVG te onderkennen:

Autoriteit persoonsgegevens
Betrokkene
Verwerken
Verwerkingsverantwoordelijke
Rechtmatigheid
Verwerker
Verwerkersovereenkomst
Doel
Beveiliging
Persoonsgegevens
Informatieplicht

Werkgevers zijn verwerkingsverantwoordelijke.

Als er geen grondslag is mag u geen persoonsgegevens verwerken.

Bij persoonsgegevens moet u bijvoorbeeld ook denken aan een kenteken, IQ en e-mail.

Er zijn zes grondslagen. Voor u van belang: toestemming, wettelijke verplichting en gerechtvaardigd belang.

Zie ook Grondslag nodig voor persoonsgegevens verwerken onder AVG

De AVG betekent dat werknemers recht hebben om te weten waarom u hun persoonsgegevens verwerkt. Ook mag u persoonsgegevens niet langer bewaren dan noodzakelijk. Denk aan een bezoekersregister (na verlaten van het pand moeten de gegevens van de betreffende bezoeker worden vernietigd).

De communicatie vanuit de overheid is laat op gang gekomen.

Zie ook Privacywet AVG: uitstellen is geen optie!

Bewustwording is stap 1. Zet alles op een rij.

Welke gegevens? Mag het? Hoe gaan wij ermee om? Hoe richt je je organisatie en processen in?

Zie ook Voorbereid op AVG – breng werknemersgegevens in kaart

3 Actualiteiten opvolger DBA en problematiek dienstbetrekking

Peter Hoogstraten gaat in de dienstbetrekking en de vervanging van de Wet DBA.

Er zijn een aantal trends op de arbeidsmarkt te zien. Flex raakt niet uit de mode. Vast zou best wat minder vast mogen zijn. En een zzp’er is veel goedkoper dan een werknemer in dienst. Het speelveld moet meer in evenwicht zijn. Dat maakt het onderscheid maken tussen werknemer of zelfstandige minder beladen.

De arbeidswetgeving bestaat al sinds 1907. Het arbeidsrecht is relatief star en de trend is dat de kostprijs van een werknemer steeds hoger wordt.

Vervanging Wet DBA

Voor de zomer moeten de contouren van de vervanging van de Wet DBA bekend zijn.

Bij de Wet DBA draait het om de vraag: wel of geen dienstbetrekking/arbeidsovereenkomst.

Bij de vervanging van de Wet DBA zijn er drie opties:

Must-in, oftewel altijd een arbeidsovereenkomst (onderkant arbeidsmarkt)
Opting-out, een mogelijkheid om de loonheffingen niet toe te passen (bovenkant arbeidsmarkt)
Opdrachtgeversverklaring via een webmodule (middengroep)

De webmodule waar de opdrachtgeversverklaring moet worden ingevuld is naar Engels model. Maar het Engelse arbeidsrecht wijkt af van het Nederlandse arbeidsrecht en dat model blijkt helemaal niet zo goed te werken.

Het is heel moeilijk om het fiscaal recht, het sociaalverzekeringsrecht en het arbeidsrecht in een beslisboom/webmodule in te bouwen.

Op dit moment kan de Belastingdienst bij een minderheid van de voorgelegde modelovereenkomsten zekerheid geven dat geen sprake is van loondienst. En die modelovereenkomsten zijn dan helemaal gericht op een bedrijf, een doelgroep of een individu. Het lijkt onwaarschijnlijk dat dit resultaat ook bereikt kan worden met een webmodule.

Zie ook Regeerakkoord – Wet DBA wordt vervangen, opdrachtgeversverklaring via webmodule

Zie ook Opschorting handhaving Wet DBA tot 2020 – roadmap vervanging DBA

Dienstbetrekking

Wanneer is sprake van een arbeidsovereenkomst/dienstbetrekking?

Er is een uniforme uitleg in het arbeidsrecht, sociale verzekeringen en fiscaal recht.

Allereerst zijn er natuurlijk de drie kerncriteria: gezag, persoonlijke arbeid, loon.

Daarnaast is de wil van de partijen relevant. Hoe voeren partijen deze overeenkomst uit? Hebben zij de overeenkomst wel zo bedoeld? Wat hebben partijen gewild?

Wat partijen uitvoeren staat boven wat is vastgelegd op papier.

De beoordeling of er wel of geen arbeidsovereenkomst wordt gedaan vanuit het totaalplaatje: de holistische benadering.

4 Loonkostensubsidies

Dik van Leeuwerden gaat in op de subsidies in de loonsfeer.

Werkgevers laten geld liggen wat betreft subsidies en sociale premies. Hoe komt dat?

Complexiteit, onbekendheid regelingen en het niet kennen van de werknemers.

Complex en onbekend:

Wel of geen doelgroepverklaring?
Welk loket? Belastingdienst, UWV of gemeente?
Korting of vrijstelling?
Hoe dit aan te vragen?
Geldt dit wel voor mij?

Kent u alle regelingen?

Loonkostenvoordeel oudere werknemer
Loonkostenvoordeel arbeidsgehandicapte werknemer
Loonkostenvoordeel doelgroep banenafspraak en scholingsbelemmerden
Loonkostenvoordeel herplaatsen arbeidsgehandicapte werknemer
Lage Inkomensvoordeel
Jeugd Lage inkomensvoordeel
Loondispensatie
Proefplaatsing
Werkplekvoorziening
Interne jobcoach
No-Risk Polis
Scholingsvoucher

Weet u het verschil tussen loonkostensubsidie en loondispensatie?

Bij loondispensatie mag de werkgever minder betalen dan het wettelijk minimumloon.

Bij loonkostensubsidie betaalt de werkgever minimum- of cao-loon, maar ontvangt daarnaast een subsidie.

Bent u bekend met de no-riskpolis?

De werknemer ontvangt een ZW-uitkering bij ziekte. De werkgever heeft dus een lagere loondoorbetalingsverplichting. Dit geldt voor elke ziekmelding, dus ook bij een griepje.

De doelgroep voor de no-riskpolis voor ouderen is per 1 januari 2018 tijdelijk uitgebreid.

Zie ook No-riskpolis naar 56 jaar per 2018 – compensatie oudere werknemer

Een loonkostenvoordeel is niet aan te vragen voordat u een doelgroepverklaring heeft.

De termijn van aanvragen is slechts drie maanden na in dienst treden.

Om de regie in handen te houden is het verstandig de werknemer een machtigingsformulier te laten invullen.

5 Modern fiscaal beloningsbeleid

Peter Hoogstraten gaat in op het modern fiscaal beloningsbeleid.

Wat is loon? Het loonbegrip is opgenomen in artikel 10 van de Wet op de loonbelasting.

Er moet een sterk causaal verband met de dienstbetrekking zijn.

Is een dwangsom loon? In de jurisprudentie wordt daar verschillend over gedacht. De Hoge Raad is nu (weer) aan zet.

Loon in natura is niet in geld genoten loon. Denk aan bitcoins, aandelen, cadeaubonnen, kleine geschenken. Een werkgever moet loon in natura altijd waarderen. Daarvoor gelden verschillende regelingen.

De werkkostenregeling

Bij gerichte vrijstellingen zoals zakelijke maaltijden, studie en opleiding en noodzakelijk gereedschap, zijn geen belastingen verschuldigd.

80% eindheffing is goedkoop. Bruteren is duurder!

Sinds 2016 moet de aanwijzing binnen de aangescherpte gebruikelijkheidstoets passen.

Hof Amsterdam heeft voor de periode daarvoor geoordeeld over bonusaandelen en de gebruikelijkheidstoets. De werkgever handelde volgens het hof in strijd met de gebruikelijkheidstoets.

De argumentatie van het hof had wel wat beter gekund, maar de einduitkomst zou kunnen kloppen. De Hoge Raad is nu aan zet.

Zie ook Eerste uitspraak Hof over werkkostenregeling en gebruikelijkheidstoets

Evaluatie werkkostenregeling

De werkkostenregeling heeft volgens de evaluatie niet voor minder administratieve lasten gezorgd.

Mogelijke wijzigingen:

Niet meer aanwijzen eindheffingsloon bij gerichte vrijstellingen
Kantinemaaltijden via steekproef
Normrente personeelsleningen
Duidelijkheid eigen bijdrage noodzakelijk gereedschap e.d.

Zie ook Evaluatie werkkostenregeling – kabinet wil alleen kleine wijzigingen

Bij noodzakelijk gereedschap mag u een eigen bijdrage vragen voor privégebruik uit het nettoloon. Neem bijvoorbeeld een smartphone. De werkgever gaat uit van een standaard smartphone. Als de werknemer een duurder model wil, dan moet hij het verschil per maand betalen.

Fiets van de zaak

De fiets van de zaak is nu ingewikkeld. De waarde in het economisch verkeer van het privégebruik is moeilijk te berekenen.

Vanaf 2020 moet er een eenvoudiger regeling zijn.

Bovag pleit voor een fiscale bijtelling van de fiets van maximaal 4 procent, vergelijkbaar met de elektrische auto.

Zie Fiets van de zaak eenvoudiger per 2020

Belastingvrij (elektrisch) fietsen naar het werk kan nu ook wel en hoeft niet zo moeilijk te zijn.

Zie Met elektrische fiets naar de zaak kan prima onbelast

Privégebruik auto

Heeft de werkgever de auto ter beschikking gesteld aan de werknemer?

Hoe zit het met tijdelijk vervangend vervoer bijvoorbeeld tijdens vakantie? En hoe werkt het met een deelauto?

Zie ook Afspraken auto van de zaak met VNA – vervangende leaseauto en deelauto

6 Afsluiting

Tip van Mans Kuipers: rustig doorgaan met ademhalen maar blijf de actuele ontwikkelingen volgen!

De Wet DBA is naar zijn mening als uitgangspunt zo gek nog niet, maar nu niet meer te handhaven. In de komende maanden komt er meer zicht op de uitwerking van de plannen zoals verwoord in het regeerakkoord.

Wat te verwachten in aanloop naar Prinsjesdag?

Er staan u nog diverse zaken te wachten die deels als wettelijk geregeld zijn, dan wel nog verder uitgewerkt gaan worden. Bijvoorbeeld rond auto’s en pensioenoverdracht.

Vraag is of WKR al ingaande 2019 op details wordt aangepast
Nieuwe “lease-fiets-regeling” staat echter pas voor 2020 op de rol.
Probleem zal hierbij ook zijn de ontwikkelingen (met name rond capaciteit) binnen de Belastingdienst.

Download de presentaties van de Personeel en Salaris Masterclassdag 2018