Door de hogere prijzen en de krapte op de arbeidsmarkt krijgen bedrijven te maken met fors hogere loonkosten dit jaar, becijfert ABN AMRO. Die worden in totaal 17 miljard euro hoger in 2023.

Nieuwe en vernieuwde cao's van april bevatten een loonsverhoging van gemiddeld 3,4 procent. Dat is het hoogste percentage sinds de bankencrisis van 2008, meldt werkgeversvereniging AWVN. En: er zit vaak een minimumverhoging in voor iedereen.

Werkgevers en werknemersorganisaties liggen met elkaar in de clinch over een eventueel terugdraaien van loonsverhogingen. Vakbonden zijn juist voor hogere looncompensatie omdat de arbeidsmarkt krap is en er meer vraag is naar personeel dan aanbod.

Nederlandse bedrijven zouden de lonen van hun personeel meer moeten verhogen. Daarvoor pleit president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) in een gesprek met het ANP. Hij begrijpt dat veel werkgevers door de coronacrisis andere zorgen hebben, maar nu de vooruitzichten voor het economisch herstel er goed uitzien zou er volgens het centralebankhoofd ook weer ruimte moeten zijn om personeel wat extra's te bieden.

Werkgevers waren vorig jaar per gewerkt uur meer kwijt aan loonkosten, berekende het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De stijging van 3,1 procent was de grootste toename sinds 2008. Wel waren er aanzienlijke verschillen tussen diverse sectoren.

Mannen die om loonsverhoging vragen, krijgen dat vaker toegekend dan vrouwen. Dit blijkt uit CNV-onderzoek onder ruim 3300 leden.

De FNV gaat bij de komende cao-onderhandelingen inzetten op meer perspectief op zeker werk, een looneis van 5% daar waar het goed gaat en voor vitale sectoren, een minimumuurloon van 14 euro, en afspraken die bijdragen aan het verbeteren van kwaliteit en herverdeling van werk. Met dit pakket wil de FNV Nederland uit de crisis investeren.

AWVN en VNO-NCW vinden de oplopende loonkosten een zorgelijke ontwikkeling in deze tijden van crisis. Maar in veel lopende cao's staan afspraken over loonstijgingen. Zijn die nog wel verantwoord? Laurens Harteveld, beleidsmedewerker AWVN, vindt van niet en presenteert alternatieven.

Ondanks een aantrekkende economie en een verkrappende arbeidsmarkt is de brutoloonstijging tussen 2014 en 2018 achtergebleven bij de cao-loongroei over die jaren. De instroom van jonge werknemers en flexwerkers in die periode heeft dit mede veroorzaakt, zo blijkt uit gezamenlijk onderzoek van DNB en CPB. Ook is het waarschijnlijk dat individuele beloningscomponenten, zoals extra periodieken, bonussen en promoties, lager waren dan voorheen.

De vakbonden CNV en FNV hebben in de aanloop naar de presentatie van de begrotingsstukken vandaag hun eisen op tafel gelegd. CNV wil een minimumtarief van 25 euro per uur voor zzp'ers, FNV eist 5 procent loonsverhoging in de cao-onderderhandelingen.